Alkohol – najczęstsza używka Alkohol jest najbardziej rozpowszechnioną substancją psychoaktywną zarówno wśród młodzieży szkolnej, jak i dorosłej części społeczeństwa. Próby picia ma za sobą 83,8% gimnazjalistów z klas trzecich i 95,8% uczniów drugich klas szkół ponadgimnazjalnych. (Za: Janusz Sierosławski: Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną – Raport z ogólnopolskich badań ankietowych zrealizowanych w 2015 r. – Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Instytut Psychiatrii i Neurologii) Spożywanie alkoholu przez młodzież a zachowania problemowe Alkohol bardzo często postrzegany jest jako przyczyna różnorodnych zachowań problemowych młodzieży. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że bezpośrednim powodem ich wystąpienia są czynniki ryzyka związane ze stylem życia i zachowaniami przejawianymi przez najbliższe otoczenie młodego człowieka.

Główne czynniki ryzyka to:
► słaba więź z rodziną, w tym brak bliskości pomiędzy rodzicami i dziećmi, brak stawiania dziecku jasnych oczekiwań, brak jasnych reguł postępowania, niekonsekwencja, brak rygorów lub zbyt rygorystyczne wychowanie, wysoki poziom konfliktów w rodzinie,
► tolerancja rodziców wobec używania przez dzieci alkoholu, negatywne wzorce picia przejmowane od rodziców (gdy rodzice upijają się, relaksują i bawią tylko przy alkoholu),
► niepowodzenia szkolne,
► słaba więź ze szkołą, instytucjami religijnymi,
► przynależność do „problemowych” grup rówieśniczych,
► widoczna aprobata rówieśników i dorosłych dla zachowań problemowych. Co ważne, dzięki kształtowaniu i wzmacnianiu pozytywnych więzi społecznych, postaw i innych cech osobowości można w ogóle nie dopuścić lub wyeliminować niepożądane społecznie zachowania, a przede wszystkim potrzebę picia alkoholu. Sprzyjają temu sytuacje określane jako czynniki chroniące.

Czynniki chroniące:
► silna więź z rodzicami, wsparcie rodzinne udzielane dziecku, siła rodziny (spójność, zasoby rodziny), jasne i zdecydowane postawy rodziców negujące picie alkoholu przez dorastające dzieci, kontrola zachowań (bezpośrednia poprzez egzekwowanie reguł, jak i pośrednia – oparta na perswazji)
► zainteresowanie nauką szkolną,
► czynne uczestnictwo w życiu szkoły, instytucji prospołecznych, regularne praktyki religijne,
► brak akceptacji dla zachowań odbiegających od norm społecznych, poszanowanie prawa, norm, wartości i autorytetów społecznych, hobby.

Jak łatwo zauważyć to sami dorośli w dużej mierze decydują o tym jakie miejsce i rolę odegra alkohol i inne środki psychoaktywne w życiu młodego człowieka. Rodzina i dobre relacje z rodzicami/opiekunami są bardzo istotne w przygotowaniu dziecka do wejścia w czas dojrzewania i konstruktywnego przeżycia tego okresu. Jeżeli ostrzegamy dziecko, że picie alkoholu jest niebezpieczne i mówimy mu jak szkodliwe jest jego nadużywanie, a sami się upijamy, to wyraźni W jakim tempie organizm człowieka spala alkohol? Z biochemicznego punktu widzenia alkohol etylowy jest dla człowieka substancją toksyczną i ulega w organizmie złożonemu procesowi przemian. Większość wypitego alkoholu ulega rozkładowi w wątrobie, a ta niewielka ilość, która pozostaje nieprzetworzona, umożliwia pomiar zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu i w moczu. Proces metabolizowania (wydalanie) przebiega wolniej niż proces wchłaniania, dlatego należy unikać szybkiego wypijania dużych ilości alkoholu. Wątroba w ciągu godziny może spalić w procesie metabolizmu tylko część wypitego alkoholu bez względu na to, ile znajduje się go aktualnie w organizmie.

Tempo tej przemiany zależy po części od poziomu enzymów, a ten jest zróżnicowany indywidualnie i zdeterminowany genetycznie. Liczba gramów czystego ( 100%) alkoholu etylowego spalana średnio w ciągu godziny wynosi:
► dla mężczyzn: 0,1 x waga (w kilogramach),
► dla kobiet: 0,1 x waga (w kilogramach) -1

Przeliczenie spożywania ilości alkoholu na tzw. porcje standardowe, promile we krwi i czas potrzebny na wytrzeźwienie Każdy kierowca powinien opanować umiejętność przeliczania wypitego alkoholu na jednostki nazywane porcjami standardowymi. Pojęcie porcji standardowej wprowadzono z uwagi na konieczność porównywania ze sobą różnych rodzajów napojów alkoholowych, które zawierają różne stężenia alkoholu etylowego. Napoje alkoholowe są różne, ale substancja chemiczna zawarta w wódce, koniaku, likierze, winie, szampanie, piwie oraz innych jest taka sama Jedna porcja standardowa (10g czystego alkoholu) zawarta jest w około:
► 250 ml piwa o mocy 5%
► 100ml wina o mocy 12%
► 30ml wódki o mocy 40% Przeliczając zaś powszechnie stosowane pojemności różnych napojów alkoholowych na porcje standardowe, otrzymujemy następujące liczby:
► 1 butelka/puszka piwa o obj. 0.5 l i mocy 5% = ok. 2 porcje standardowe
► 1 butelka wina o obj. 0,75 l i mocy 12% = ok. 7,5 porcji standardowych
► 1 butelka wódki 0,5 l i mocy 40% = ok. 17 porcji standardowych

Rozkład alkoholu (a w następstwie spadek stężenia alkoholu we krwi) zależy od płci, wagi oraz sprawności procesu metabolizmu w wątrobie. Opierając się na szacunkach i wiedząc, że wątroba zdrowego człowieka może spalić do 10 g czystego alkoholu na godzinę (przy czym u kobiet proces ten odbywa się nieco wolniej), możemy powiedzieć, że po wypiciu jednego piwa o mocy 5% potrzebujemy co najmniej 3 godzin na zmetabolizowanie zawartego alkoholu! (źródło: broszura „Kierowca i alkohol” – Magdalena Pietruszka-Pandey)
Sprawdzone pomysły na ograniczenie picia Jest wiele sposobów użytecznych w sytuacji ograniczania spożywania alkoholu. Może zechcesz z niektórych skorzystać?
► powiedz osobom bliskim, którym zależy na tym, abyś pił mniej, o swoich planach ograniczania picia, poproś ich o wsparcie w realizacji tego celu, doprecyzuj – czego konkretnie od nich oczekujesz
► nie pij w miejscach, gdzie poprzednio piłeś nadmiernie
► unikaj znajomych nadużywających alkoholu, zwłaszcza w pierwszych tygodniach ograniczania picia
► opóźniaj wypicie pierwszego kieliszka, idź później do pubu, odraczaj swój pierwszy łyk alkoholu w domu
► napij się najpierw wody, zamów na początku napój bezalkoholowy lub o niewielkiej zawartości alkoholu
► pij z jak najmniejszych kieliszków (szklanek, butelek)
► zamawiaj mniejsze porcje alkoholu
► jedz przed, jak i w trakcie picia
► patrz na zegarek, by rozłożyć swoje picie w czasie (jedna porcja standardowa na godzinę)
► umów się ze sobą, że wyjdziesz z imprezy przed określoną godziną
► staraj się dokładnie zapamiętać, a najlepiej zapisz, ile wypiłeś
► licz wypite przez siebie porcje alkoholu
► zamawiaj alkohol, który mniej lubisz – będziesz pił wolniej
► zmień rodzaj alkoholu, jaki pijesz na słabszy
► nie pij napojów alkoholowych, których składu nie znasz, np. ponczu, drinków,
► pytaj o zawartość alkoholu w serwowanych drinkach
► jeśli pijesz mocne alkohole rozcieńcz je, dodaj do drinka lodu, im bardziej rozcieńczysz alkohol, tym bardziej zwolnisz tempo picia
► pij świadomie, skoncentruj się na smaku wypijanego alkoholu, nie śpiesz się
► odstawiaj szklankę czy kieliszek między poszczególnymi łykami nie trzymaj napoju alkoholowego w ręku
► nie wypijaj napoju alkoholowego do końca, gdy masz pusty kieliszek, zawsze znajdzie się ktoś, kto zaproponuje Ci dolewkę
► po każdym drinku zawsze wypij napój bezalkoholowy (co najmniej pół szklanki, a najlepiej całą)
► unikaj picia wszystkich kolejek, nie pozwól stawiać sobie alkoholu, płać sam za siebie
► unikaj chipsów, orzeszków, innych słonych przekąsek – zachęcają do picia
► gdy poczujesz, że chce Ci się pić, że jesteś spragniony – wybierz świadomie napój bezalkoholowy
► zajmij się czymś, co odciągnie twoją uwagę od alkoholu – słuchaj muzyki, zatańcz porozmawiaj, zajmij ręce czymś innym
► nagradzaj się za udane starania w redukcji picia alkoholu w sposób, który sprawi Ci przyjemność i będzie zachętą do dalszych starań, aby pić mniej

Każde działanie, które wykonasz, by poznać swój aktualny wzór picia, pić mniej, nie upijać się, unikać szkód z powodu spożywania alkoholu jest krokiem w stronę zdrowia, niezależności, dobrych relacji z ważnymi ludźmi, realizacji twoich planów i nadziei. Warto zrobić ten krok. (źródło: broszura „Jak kontrolować swoje picie alkoholu” – Jadwiga Fudała)

Wojewódzki Ośrodek Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia Adres: ul. Małeckiego 11 , 60-706 Poznań Telefon: 61 866 49 58

Jakie sygnały wskazują, że nastolatek może sięgać po „dopalacze”? Nowe substancje psychoaktywne są w działaniu podobne do narkotyków. Rozpoczęcie eksperymentowania z nimi, podobnie jak z narkotykami, przypada na okres dojrzewania. Stanowi to nie lada wyzwanie dla rodziców lub opiekunów. Zmiany zachowania, takie jak oddalanie się od rodziców lub opiekunów, kłopoty z nauką, niecierpliwość, agresja, senność lub nadmierne pobudzenie, problemy ze snem, sypianie o dziwnych porach, znikanie z domu i unikanie kontaktu po powrocie, brak apetytu lub nadmierny apetyt, nadmiernie rozszerzone lub zwężone źrenice, zaczerwienione oczy, bełkotliwa mowa, nielogiczne i odbiegające od kontekstu rozmowy wypowiedzi, splątanie, wesołkowatość mogą świadczyć o rozpoczęciu eksperymentowania z nowymi substancjami psychoaktywnymi lub narkotykami. Mogą, ale nie muszą. Część z opisanych symptomów pojawia się niezależnie od używania substancji w okresie adolescencji lub może być związana np. z piciem alkoholu. Symptomy różnią się ze względu na grupę substancji, którą dziecko przyjmuje . Innymi elementami, które powinny wzbudzić w nas niepokój, to znajdowanie opakowań suszu roślinnego oznaczonych nazwami, atrakcyjnymi grafikami, dopiskami „produkt nie do spożycia przez ludzi”, torebek strunowych z proszkiem lub kryształkami oznaczonych nazwami chemicznymi podobnymi do odczynników chemicznych, małych tekturowych znaczków z grafiką, przyborów do palenia, takich jak lufki, fi fki, fajki, metalowych folijek oraz akcesoriów do wciągania przez nos (np. rurki plastikowe zrobione z przyciętej słomki). Naszą uwagę powinien także zwrócić specyficzny zapach w pokoju lub rozpoczęcie używania przez dziecko rozmaitych kadzidełek.

Gdzie szukać pomocy?
1. Jeżeli chcesz porozmawiać ze specjalistą, zadzwoń pod numer :
► Telefon Zaufania „Narkotyki – Narkomania” 801 199 990 (koszt pierwszego impulsu), czynny codziennie w godzinach 16.00 – 21.00 z wyjątkiem świąt państwowych;
► Pomarańczowa Linia 801 140 068, czynna od poniedziałku do piątku w godz. 14.00 – 20.00; udziela pomocy rodzicom, których dzieci sięgają po alkohol lub inne środki psychoaktywne
► Regionalne Centrum Profi latyki Uzależnień, ul. Wielka Poznańska 89, 64-610 Rogoźno Wlkp., tel. 67/25-52-341

2. Możesz także skorzystać z poradni internetowej dostępnej na stronie www.narkomania.org.pl.
Poradnia oferuje anonimową, bezpłatną pomoc specjalistów (lekarza, prawnika i psychologa) za pośrednictwem e-maila, a także bazę ośrodków pomocowych, wykaz aktów prawnych dotyczących narkomanii oraz artykuły dla specjalistów i rodziców

3. Jeżeli szukasz poradni leczenia uzależnień lub ośrodka w swojej okolicy, możesz skorzystać z bazy Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii: http://www.kbpn.gov.pl

4. Jeżeli podejrzewasz, że w twojej okolicy znajduje się sklep lub punkt sprzedaży nowych substancji psychoaktywnych, powinieneś powiadomić o swoim podejrzeniu powiatowa stację sanitarno-epidemiologiczną i policję Materiały dotyczące „dopalaczy” dostępne on-line :
    1. „Dopalacze. Skala zjawiska i przeciwdziałanie” : http://www.cinn.gov.pl/
    2. Poradniki dla rodziców : – „O lekach, marihuanie, dopalaczach bez histerii” http://www.kbpn.gov.pl - „Bliżej siebie – dalej od narkotyków”: http://www.kbpn.gov.pl/
    3. Plakat dotyczący procedury postępowania w przypadku zatrucia narkotykami : http://www.kbpn.gov.pl/ (źródło: broszura „Dopalacze - kompendium wiedzy dla rodziców” – Artur Malczewski, Michał Kidawa)

Przy realizacji projektu propagowania zdrowego trybu życia współpracujemy z:

WOJEWÓDZKĄ STACJĄ POGOTOWIA RATUNKOWEGO Z POZNANIA

REGIONALNYM CENTRUM PROFILAKTYKI UZALEŻNIEŃ DLA DZIECI I MŁODZIEŻY Z ROGOŹNA

PSYCHOLOGAMI-SPECJALISTAMI DO SPRAW UZALEŻNIEŃ Z WOJEWÓDZKIEGO SZPITALA DLA NERWOWO I PSYCHICZNIE CHORYCH "DZIEKANKA" Z GNIEZNA

REGIONALNEGO CENTRUM KRWIODAWSTWA Z POZNANIA

WYDZIAŁU RUCHU DROGOWEGO KOMENDY WOJEWÓDZKIEJ POLICJI W POZNANIU